شهید سید عبدالکریم هاشمی نژاد: در بخشی نیز به تاثیرات سوء قمه زنی در تخریب چهره تشیع پرداخته، می گوید:"سوگواری برای حسین بن علی (علیهماالسلام) و یاد نمودن از فاجعه خونین نینوا، اگر به طرز صحیح انجام گیرد، علاوه بر ارزش های اسلامی و معنوی که دارد، اصولاً خود یک عمل منطقی و معقولی است که از عواطف انسانیت و حسّ حمایت از مظلوم سرچشمه می گیرد. اما با کمال تأسف گاهی به نام عرض ارادت به پیشگاه مقدس حسین (علیه السلام) کارهایی انجام می شود که در برابر دنیای روز موجب شرمساری و سرافکندگی است. کارهایی که نه با مقررات اسلامی سازش دارد و نه از نظر منطق، صحیح و قابل درک است. برای نمونه باید موضوع "قمه زدن" را یاد کرد. این عمل ناراحت کننده و چندشآور... نه تنها با هیچ اصلی قابل تفسیر نیست، بلکه مخالفان و دشمنان اسلام در داخل و خارج، از آن به صورت یک حربه مؤثر و قاطع علیه آیین مقدس ما استفاده می کنند."
استاد حسن رحیم پور ازغدی:در سخنرانی پیش از خطبه های نماز جمعه تهران: ...در اسناد وزارت خارجه انگلیس بعدها منتشر شد و افشا شد که در ایران و عراق و هند دست کم اینها سرمایه گذاری کلانی کردند که چطور در محافل مذهبی و هیئت های مذهبی از جمله بین شیعیان نفوذ بکنند . و از جریان پاک و ارزشمند مدح اهل بیت سوءاستفاده بکنند و این جریان مبارک مؤثر در تاریخ شیعه و انقلاب را تبدیل کنند به عامل مخدر و تفرقه بین مسلمین . حتی در یکی از اسناد آنها امده که بین بعضی از هیئت های می آمدند اشعاری را برای مداحی در اختیار آنها قرار می دادند که کاملا بدعت بود . قمه توزیع می کردند بین عزاداران با بودجه خودشان . واینها همه دستهایی است که پشت پرده واقعا در این قضیه دخالت دارد و باید این دخالت ها را دید . البته ممکن است یک مداحی با اخلاص دروغ بگوید و یک عزادار با اخلاص هم قمه بزند . ما بحثی با اون هایی که این کارها را انجام می دهند نداریم . انها ممکن است ماجور هم باشند چون با صداقت هم انجام می دهند . اما توجه داشته باشیم که پشت این جریانات و پرده ها گاهی ممکن است دستهایی د رکار هست برای اینکه تفرقه و فتنه ایجادبکند و یک ادبیات افراطی . روشهای غالی گرانه . بدعت و هتاکی نسبت به مقدسات سایر مذاهب اسلامی را باب بکنند و مسلمین را از جبهه اصلی و نبرد اصلی منحرف بکنند ...
منبع:نقل از سی دی مجموعه سخنرانیهای استاد رحیم پور ازغدی تحت عنوان " انچه نگفتند " سی دی شماره 1 (عنوان سخنرانی : سیره حاکمان : چه باید کرد ؟ دقایق 6:00 تا 7:30 ) ا زموسسه فرهنگی طرحی برای فردا
مقام معظم رهبری: کمونیست های ضددین شوروی می گفتند: نماز نخوانند، اما قمه بزنند!
-------------------------------------------
کسی که با مسائل کشور شوروی سابق و این بخشی که شیعهنشین است - جمهوری آذربایجان - آشنا بود، میگفت: آن وقتی که کمونیستها بر منطقه آذربایجان شوروی سابق مسلط شدند، همه آثار اسلامی را از آنجا محو کردند؛ مثلاً مساجد را به انبار تبدیل کردند؛ سالنهای دینی و حسینیهها را به چیزهای دیگری تبدیل کردند و هیچ نشانهایی از اسلام و دین و تشیع باقی نگذاشتند؛ فقط یک چیز را اجازه دادند و آن «قمه زدن» بود! دستورالعمل رؤسای کمونیستی به زیردستان خودشان این بود که مسلمانان حق ندارند نماز بخوانند؛ نماز جماعت برگزار کنند؛ قرآن بخوانند؛ عزاداری کنند؛ هیچکار دینی نباید بکنند؛ اما اجازه دارند که قمه بزنند! چرا؟ چون خود قمه زدن، برای آنها یک وسیله تبلیغ بر ضد دین و بر ضد تشیع بود! بنابراین، گاهی دشمن از بعضی چیزها اینگونه علیه دین استفاده میکند. هرجا خرافات به میان بیاید، دینِ خالص بدنام خواهد شد. (نقل شده در دیدار عمومی با مردم مشهد در اول فروردین 1376)
سخنان علامه مرحوم سلطان الواعظین شیرازی در کتاب« شبهای پیشاور» پیرامون قمهزنی
بر طبق نظر عقلا و همچنین از لحاظ منطقی، در مورد عقاید هر قوم و ملتی باید از روی اسناد و کتب علمای آنها بحث نمود. اگر شما یک کتاب از کتب علما و فقها و مراجع تقلید شیعیان نشان دادید که به سیخ زدن و قفل و قمه و قداره زدن و حجله ی قاسم ساختن و . . . دستور داده باشند و ازائمه هدی و پیشوایان دین و مذهب در این موضوعات، خبری نقل نموده من تسلیم میشوم.
و حال آنکه در دستورات شرعی و رساله های مراجع تقلید برای حفظ تن و بدن موازینی معین گردیده [است]. کتب فقهی و رساله های علما و فقهای شیعه ی در دسترس عموم میباشد (از قبیل شرح لمعه و شرایع و رسالههای علمیه مانند جامع عباسی و مجمعالرسائل و عروة الوثقی مرحوم آیت الله یزدی و وسیلةالنجات مرحوم آیت الله اصفهانی و ترجمههای آنها قدس الله اسرارهم)را مطالعه کنید و ببینید در مذهب شیعه برای حفظ تن و بدن چه احکامی مقرر آمده و صریحا میرسانند که واجبتر از هر واجبی، حفظ تن و بدن آدمی است و هر عملی که موجب ضرر تن و بدن گردد، حرام میشود.
حتی در اعمال واجبه مانند وضو وغسل و روزه و حج و غیرآنها که ابواب مفصلی در فقه جعفری دارد گاهی ساقط میگردد.مثلا در وضو و اغسال واجبه و مستحبه که مقدمه طهارت است اگر مسلمان بداند در عمل کردن آنها ضرر به عضوی از اعضاء بدن میرساند و لو احتمال درد استخوان و غیره بدهد که باعث خوف شود با شرایط وارده ساقط میگردد.یکی از موارد جواز تیمم، خوف ضرر استعمال آب است، به سبب مرض یا درد چشم یا ورم اعضاء یا جراحت و امثال آنها که بترسد از استعمال آب، یا متألم شود.
فقه جعفری اجازه نمیدهد عمدا بدون جهت شرعی، حتی سوزنی به تن و بدن فرو کنند یا ناخن را عمدا طوری بگیرند که خون ظاهر شود. حتی اجازه نمیدهد در مصائب وارده مو بکنند یا صورت بخراشند ویا خود را طوری بزنند که بدن را کبود نمایند و اگر هر یک از این اعمال را بنماید، گناه کرده و باید استغفار نموده و کفاره بدهند... حال بیایند و عکس بیاندازند که مرد عامی (خرافی و بر خلاف دستور شرع و مذهب حقه جعفری) تمام بدنش را سیخ و میخ و قمه و قداره و کارد و قفل زده و یا مردانی لباس زنان پوشیده در حجله وغیره شبیه درآورده و بگوید که اینها دستور مذهب شیعه است. اعمال مردمان عامی، خرافی و جاهل را به حساب مذهب جعفری آوردن و از دلائل بطلان مذهب قرار دادن، که مردمان بی خبر گمان کنند واقعا امامان شیعه امر به چنین اعمال زشتی نموده اند، جنایت بزرگ است.بسیاری از اعمال زشت و خرافی در مردمان عامی بر طبق قوانین قومی جاری است که مبنای اساسی ندارد، نمیتوان آن اعمال را دلیل بر خرابی و فساد اصل مذهب قرار داد. منبع:
استدلال هایی بر حرمت قمه زنی از منظر فقه شیعه
دلیل ورود خرافات و بدعت ها در عزاداری
سررشته مجالس عزاداری امام حسینعلیه السلام به دست تودههای مردم است و آنها میداندار و صحنهگردان عاشورایند. مردم برای عزاداری، شکلهای گوناگونی آفریدهاند؛ از جمله: بر سینه زدن، سینهزنی،[1] زنجیرزنی، قفلزنی، تیغزنی و قمهزنی. هیچ یک از این شکلهای عزاداری را عالمان اسلامی به مردم القا نکردند، بلکه مردم جلو افتادند و شکلی خاص به عزاداری دادند. النهایه اینکه فقها، برخی از صورتهای عزاداری را جایز یا حرام دانستند. باری، جلودار مجالس عزاداری و شکلدهنده آن، تودههای مردم بودهاند. نه در خلوص این عوام تردیدی است و نه در اخلاص آن روضهخوانان. اما هنگامی که چیزی به دست این عوام و آن عوامزدگان افتد، از خلوص و خالص بودن میافتد و دستمالی میگردد و با هر دستی، چیزی بدان افزوده یا از آن کاسته میشود. تاریخ نشان داده است که طلای دین، در دست مردم، به مس تبدیل میگردد و یا مس در آن داخل میشود.
ورود خرافات و تحریفات و بدعتها به عاشورا و عزاداری، از جمله بدین علت است که مردم، میداندار عزاداری گردیده و نقشآفرین شدهاند. در حسن نیت و صداقت عوام هیچ تردیدی نیست و هر که در این تردید کند، باید در صداقت خود تردید کند. اما اینک سخن در حسن نیت عوام نیست، بلکه در ناآگاهی آنان است و هیچ گاه حسن نیت جای آگاهی را نمیگیرد و این دو، جانشین ناپذیرند. آنکه عوام را آگاه میداند، یا خود عوامزده است و یا عوامفریب.
عوام هر چه را عجیبتر و غریبتر و گزافهتر و خرافهتر باشد، بیشتر دین میدانند. ترازوی عقل مردم همواره در کار است و هر چیز دنیوی را با عقل توزین میکنند، الا دین را. به دین که میرسند، این ترازو را عاطل مینهند و بر باطل میروند. مردم میپندارند که سخن گفتن از عقل در عرصه دین، توهین به دین است و به اینجا که میرسند، عقل را تعطیل میکنند. عوام، نخستین مشتری خرافاتند و بلکه نخستین سفارشدهنده تولید خرافات. دورانتها درست میگویند: تودههای مردم خواهان دینی هستند که از حیث معجزه و اسرار و اساطیر غنی باشد.[2].
هیچ گاه چگونگی احکام دین به دست مردم نیفتاد و آنها معین نکردند که چگونه نماز بخوانیم و روزه بگیریم و حج بگزاریم. اما از آنجا که شکل معین و دقیقی برای عزاداری ترسیم نشد، میدان برای سلیقههای مردم باز شد و آنها صورتهایی به عزاداری دادند که گاه آمیخته به خرافه و بدعت است.
عزاداری، در همه جای دنیا و در میان همه اقوام، زانوی غم در بغل گرفتن است و سیاه پوشیدن و گریستن و بیتابی کردن و احیاناً بر سر و سینه زدن. عرف دنیا گواهی میدهد که عزاداری بدین گونه است؛ حتی عرف مسلمانان. هیچ گاه کسی در مرگ عزیزترینش، چاقو برنمیدارد و بر سر نمیزند. و یا قفل بر گوشت بدنش فرو نمیکند و خود را در آتش نمیاندازد. آری، ممکن است چندان بیتابی کند که پنجه بر بدن و صورت بکشد و خویش را بخراشد.
قمه بر سر زدن، تیغ بر پشت زدن، سوراخ کردن گوشت و قفل و وزنه آویزان کردن، در آتش رفتن، و مانند اینها، هر چند موجب اضرار به نفس نباشد و وهن دین تلقی نشود، اساساً عزاداری نیست. اگر در این مسائل، به تعبیر فقها، عرفْ معیار است، هیچ گاه عرفْ اینها را نشانه عزاداری نمیداند. شاهد اینکه هیچ کس در سوگ عزیزانش چنین نمیکند.
معمولاً با دو معیار به جواز یا عدم جواز این اعمال پرداخته میشود: اول اینکه آیا موجب اضرار به نفس است یا نه، و دوم اینکه آیا موجب وهن دین است یا نه. اما با معیار سومی نیز میتوان به سنجش این اعمال پرداخت و آن، اینکه آیا اعمال مزبور، عزاداری قلمداد میشود یا نه.
قمهزنی و اعمالی مانند آن، حتی اگر موجب اضرار به نفس و وهن دین نباشد، اساساً مصداق عزاداری نیست و عرف، آن را عزاداری نمیداند و در عزای هیچ عزیزی چنین نمیکند. پس اگر این اعمال هیچ اشکال شرعیای نداشته باشد، این اشکال بر آن وارد است که مصداق عزاداری نیست. اولاً باید ثابت شود که قمهزنی گونهای از عزاداری است، و آنگاه از جواز یا عدم جواز آن سخن گفت.
بهترین دلیل بر اینکه عرف، قمهزنی را عزاداری نمیداند، این است که کسی در عزای عزیزش چنین نمیکند. ممکن است گفته شود که امام حسینعلیه السلام از هر عزیزی، عزیزتر است و عزایش، سنگینتر. میگویم آری. و اضافه میکنم که «چه نسبت خاک را با عالَم پاک؟» تصدیق میکنم که مرگ هیچ عزیزی را با مرگ خونبار آن حضرت قیاس نتوان کرد. اگر در سوگ آن حضرت، نه قمه بر سر، که دنیا را هم بر سر بکوبیم، کم است. اما باید نگریست که این کار، عزاداری است یا نه.
باید از فقهایی که به جواز یا استحباب قمهزنی فتوا دادهاند، پرسیده شود که در کجا، قمه بر سر زدن و فرق را شکافتن، عزاداری خوانده میشود. کدام عرف میگوید قمهزنی، عزاداری است. البته اگر لومپنها را عرف بدانیم، قمهزنی عین عزاداری است. اما در این صورت، آنچه باقی میماند، عاشورای لومپنیستی و پوپولیستی است و فرو کشیدن عاشورا از پشت خورشید به زیر خاک.
پرسش دیگر از این فقیهان این است که اگر قمهزنی جایز یا مستحب است، این گوی و این میدان؛ بستانید و بزنید. چرا از این کار تن میزنید؟ شما این کار را خلاف شرع نمیدانید، ولی خلاف شأن میدانید و چنین نمیکنید. پس چگونه میشود که این کار، خلاف شأن شماست، اما خلاف شأن امام حسین و عاشورا نیست.
گذشته از اینکه قمهزنی اساساً عزاداری نیست، خود قمه نیز سلاح جرم است و در یک - دو سده اخیر غالباً از آن برای تجاوز و شرارت استفاده میشد. در شهرهای بزرگ، لاتها و لوطیها، برای زورگیری و باجگیری از قمه استفاده میکردند. این سلاح، که در آغاز، مانند شمشیر، از آلات مشترک بود، بتدریج به وسیلهای برای درازدستی و زورگیری تبدیل شد و سلاح آشوبگران گردید.
عبداللَّه مستوفی مینویسد: «در دورههای گذشته یکی از نشانههای بارز شجاعت و شهامتِ لوطیهایِ محلههای تهران، تظاهر در بدمستی و قمهکشی و قرق کردن چهارراههای سر محل بود».[3] در لغتنامه دهخدا نیز در ذیل واژه «قمه» آمده است: «قمه قداره کشیدن، کنایه از شرارت کردن».[4] بدین علت، در قوانین ایران حمل قمه، جرم است.
فقهای ما درباره آلات لهو و آلات مشترک در عزاداری موشکافی میکنند و برخی در استفاده از طبل و سنج، لَیْتَ و لَعَلَّ مینمایند. اینگونه ریزبینیها باید باشد، اما نه اینکه وسیله درشتی چون قمه، که آلت شرارت بوده است، نادیده گرفته شود. اگر استفاده از آلات لهو حرام است، استفاده از آلت شرارت، حرام اندر حرام است.عجیب اینکه هنگامی که بلندگو به مساجد راه یافت، عدهای از اهل منبر، سخن گفتن در پشت آن را شبههناک میدانستند و آن را «بوق شیطان» و «مزمار» مینامیدند. اما همین اهل احتیاط، به قمهزنی که رسیدند، احتیاط را از دست دادند.
سالها پیش از این، عدهای برای عزاداری، تیغ به زنجیر وصل میکردند و بر پشت خویش میزدند و خون جاری میکردند. همچنین عدهای، قفل به گوشتهای بدن خویش میزدند. شیعیان هند و پاکستان نیز آتش میافروختند و از آن عبور میکردند. بتدریج این اعمال منسوخ شد، ولی قمهزنی برجا ماند و هنوز برخی فقها آن را جایز، بلکه مستحب، میدانند. حال آنکه اگر قمهزنی جایز باشد، قفلزنی و تیغزنی و هر عمل دیگری مانند اینها، جایز خواهد بود. زیرا همه این اعمال از یک سنخ است و فتوا به جواز هر یک، فتوا به جواز امثال آنهاست. مگر چه فرقی است میان قمهزنی و تیغزنی؟ یا چه فرقی است میان سر را شکافتن و قفل در گوشت فرو بردن؟
بر این اعمال، هر نامی که نهاده شود، نام عزاداری نمیتوان گذاشت و آنها را مصداق عزاداری نمیتوان دانست. نامی که بر این اعمال میتوان نهاد، «نمایش مذهبی» است. البته نمایش، نه به مفهوم هنری آن، و مذهبی، نه به معنی آنچه در مذهب آمده است. نمایش مذهبی یعنی اعمالی که برای دیدن دیگران به نام مذهب انجام میشود. این نمایش مذهبی اگر هم به هدف عزاداری باشد، مصداق آن نیست. مانند اینکه کسی به هدف عزاداری و برای اینکه عزادار بودنش را ثابت کند، سکوت پیشه سازد. این سکوت، هرچند به هدف عزاداری باشد، مصداق عزاداری شمرده نمیشود.
اما چه شد که این آلت بدنام و وحشتناک (قمه)، به عزاداری راه یافت؟
مختصر اینکه فاضل دربندی، که عزاداری را هدف میدانست و برای آن هر وسیلهای را جایز، متوسل به قمه شد و قمهزنی را تأسیس کرد. وی معتقد بود که هدف از خلقت، اقامه عزا برای امام حسین است: «إِنَّ الدُّنیا وَ ما خُلِقَ لِأَجْلِ إِقامَةِ عَزاءِ الْحُسَیْنِ فِیها».[5] و برای گرمی عزاداری، چه بسیار دروغ گفت و نوشت و چه بسیار کارهای غیر مشروعی را مشروع نمایاند و ترویج کرد. مقداری زیاد از دروغهایش در کتاب اسرار الشهادة آمده است. کار دیگرش این بود که میخواست القا کند امامزاده قاسم، که مقبرهاش در بالای میدان تجریش تهران است، مدفن سر قاسم بن حسن، شهید روز عاشوراست. وی، به پندار خودش، دستاویزی یافته بود تا بازار عزاداری را گرمتر کند. فرهاد میرزا معتمد الدوله، شاهزاده فرهیخته قاجاری، که خود کتابی گرانسنگ درباره امام حسین دارد، زیر بار این ادعا نرفت و از او سند خواست. وی قرآنی از زیر بغل بیرون آورد و گفت: «به این قرآن قسم که این قبر، مدفن سر قاسم بن حسن، شهید وقعه طف است».[6] و سرانجام، کار دیگر فاضل دربندی، تأسیس یا ترویج قمهزنی است. مستوفی درباره او مینویسد: تیغ زدن روز عاشورا از کارهایی است که این آخوند در عزاداری وارد یا لامحاله آن را عمومی کرده و فعل حرام را موجب ثواب پنداشته است.[7] .
مهدی بامداد نیز درباره او مینویسد: او است که تیغ زدن را بر سر، که خلاف اصول اسلامی است و اسلام مافوق این حرفها است، در ایام عاشورا جایز دانست و خود نیز عمل میکرده است. و از این تاریخ است که مردم عوام... به تبعیت وی در ایام عاشورا به این عمل دست زدهاند.[8] .
کار دیگری که در سالهای گذشته در میان برخی عزاداران مشاهده میشود، قلاده بر گردن انداختن است و خود را کلب حسین و دیوانه حسین خواندن و سینهخیز به زیارت مرقد امامان رفتن و سجده بر آستان آنان کردن. به این عزاداران باید گفت که امام حسینعلیه السلام هرگز سگ نمیخواهد، انسان میخواهد؛ دیوانه نمیخواهد، عاقل میخواهد؛ سجدهگر بر خویش نمیخواهد؛ بنده خدا میخواهد. چنین نامها و کارهایی مصداق «سبقت از دین» است و از ترس تقصیر و قصور در دین، به غلو و افراط درافتادن و از آن طرف بام افتادن. دین برای خود حدود و ثغوری دارد و عبور از حدود آن، هرچند به قصد دینداری بیشتر، مانند داخل نشدن در حدود دین است.
با گستردگی عزاداری در سدههای اخیر و ابزارها و امکاناتی که در عصر حاضر به وجود آمده، لازم است فقهای شیعه به «فقه عزاداری» بپردازند و بایدها و نبایدهای آن را تبیین کنند. اینک حتی یک کتاب درباره فقه عزاداری وجود ندارد، حال آنکه مردم در هر سال، دو ماه به عزاداری میپردازند و احکام آن را نمیدانند.سالها پیش، هنگامی که آیتاللَّه بروجردی به صحنههایی از عزاداری در ماه محرم اعتراض کرد، عدهای بدو گفتند که ما همه سال را از شما تقلید میکنیم الا همین چند روز در ماه محرم را. دیگران هم که با بدعتها و خرافات مبارزه میکنند، متهم میشوند که مخالفت با دستگاه امام حسین و شعائر حسینی میکنند. این چنین است که عدهای عوام زده و عوام فریب، با این سخنان، دهان آگاهان را میبندند و از آنان میخواهند که دیدهها را نادیده بگیرند. چاره چیست؟
یک راه این است که حوزههای علمیه به فقه عزاداری بپردازند و همه احکام آن را استخراج کنند و در قالب رسالههای علمیه و عملیه به مردم ابلاغ نمایند. این کار باید چنان جدی گرفته شود که مخالفت عوام با آن غیرممکن شود و کسی نتواند بگوید ما در این مسئله تقلید نمیکنیم. اما این کار ممکن نمیشود مگر اینکه روحانیت اصلاحطلب گامی فراپیش نهد و ترس و تقیه را کنار بگذارد و خود را قربانی «پاکسازی عزاداری» کند. همان کاری که علّامه سید محسن امین عاملی با کتاب التنزیه فی اعمال الشبیه کرد.
منبع: آسیبشناسی دینی؛ محمّد اسفندیاری، چاپ اوّل: قم، انتشارات صحیفه خرد، 1384
------------------------------------------------------------
1.گاهی رسم بر سینه زدن چنان با حرکات متعدد و موزونی صورت میگیرد که از حالت طبیعی خارج میشود. ما این را سینهزنی مینامیم و از سینه زدن تفکیک میکنیم.
2. ویل و آریل دورانت، درسهای تاریخ، ترجمه احمد بطحایی،(چاپ پنجم: تهران سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی،1368)، ص207
3. عبدالله مستوفی، شرح زندگانی من یا تاریخ اجتماعی و اداری دوره قاجاریه(چاپ پنجم: تهران انتشارات زوار،1384)ج3،ص324
4. علی اکبر دهخدا، لغت نامه،ج11،ص17757
5. اسرار الشهاده، ص5. نیز بنگرید به ص115.
6. شرح زندگانی من، ج1، ص276
7.همان
8. مهدی بامداد،شرح حال رجال ایران درقرن12و13و14هجری(چاپ دوم:تهران،انتشارات زوار،1357)، ج4، ص138
منبع:http://ghamezani.blogfa.com/post-21.aspx
از طرفی نیز روشن است که در شریعت اسلام، تمام مردم مخاطب احکام شرعی می باشند و وجهی وجود ندارد که بگوئیم احکامی نزد ما وجود دارد که مخاطب آن مثلاً فقط علماء هستند و یا اینکه احکامی باشند که مخاطب آن فرد جاهل بوده باشد؛ بگونه ای که بعضی از احکام مخصوص علماء و بعضی مخصوص جهلاء باشد یا مثلاً این حکم مخصوص فرد آبرومند و این حکم مخصوص فرد فرومایه باشد و... پس باید گفت که همه احکام شرعی مشترک بین مسلمانان می باشند؛ چه واجب و چه مستحب. پس اگر عمل مورد نظر ما نیز مستحب باشد برای همه مردم مستحب است چه آنها عالم باشند و چه عامی. با این حال شاهد نبوده ایم که هیچ یک از علماء در طول تاریخ اقدام به این عمل کنند که این بدان معناست که آنها این اعمال را مستحب و مقرب کننده نزد خداوند نمی دانسته اند و بنده شخصاً هیچ عالمی را تاکنون نمی شناسم که اصرار بر انجام این صورت های عزاداری داشته باشد و شاهد نبوده ام که مثلاً عالمی قمه بزند. پس اگر عالمی وجود دارد که بر انجام شدن این گونه اعمال اصرار دارد و آن را مستحب می داند پس اعتقاد دارم که او باید خود اولین کسی باشد که قمه می زند و آن را نیز همیشه ادامه دهد تا مردم نیز بر او اقتدا نمایند. و من خویش شاهد این حقیقت بودم که مرجع کبیر آیت الله العظمی سید محسن حکیم (رض) دائماً می فرمودند:« همانا قضیه قمه زنی، اندوه و غصه ای در گلوی ماست» پس ایشان با این دید به قمه زنی نگاه می نمودند، ولی در جواب سوالات نیز می نوشتند: اگر قمه زنی باعث ضرر به بدن یا هتک حرمت به مذهب اهلبیت و شیعیان گردد، حرام است.
49- آیه الله سید احمد علمالهدی
http://www.shabestannews.com/newsdetail.asp?newsid=85110708355130&code=58
50-آیتالله شبستری امام جمعه تبریز: قمه زنی در روز عاشورا بنا به احکام اولیه و ثانویه در اسلام مذموم است و موجب وهن مذهب تشیع می شود و از این نظر نباید توسط مومنان انجام شود.هرگونه ایذا ، قمه زنی و جاری کردن خون از بدن بنا به احکام روشن اسلامی حرام و موجب وهن شیعه توسط دشمنان و وهابیون است و از این نظر نیز فعلی ضد دین و بدعت می باشد. هرعبادت یا مستحبی فقط از ناحیه دین مباح و پذیرفتنی است و گرنه بدعت و حرام تلقی میشود، قمهزنی و برخی اعمال غیر معمول در عزاداری ها از این نظر که از ناحیه دین تکلیف نشده است موجب بدعت میشود و در آن صورت اساسا حرام و ضد دین تلقی میشود. در این رابطه هرگونه قمهزنی ، خون ریزی و اضرار به بدن حرمت داشته و از اساس مورد خواست دین نیست و لازم است مومنان از انجام آن خودداری کنند. در شرایط کنونی دشمنان اسلام در صدد بهرهبرداری منفی تبلیغی از برخی حرکتهای انجام یافته در عزاداریها هستند، برخی حرکتهای معمول در عزاداری ها ، حتی علیرغم خلوص نیت در عاملان آنها ممکن است در ظاهر وحشیت تلقی شده و موجب وهن مذهب جعفری گردد و لذا باید از انجام آنها خودداری شود. با تاکید بر حفظ آرامش و متانت مومنان در دستجات و مجالس سوگواری امام سوم شیعیان خواستار اجتناب آنان از هرگونه اقدامی می باشم که ابزار یا موجب سوژه منفی بدست وهابیون علیه شیعیان در این مقطع حساس گردد .منبع: http://www.irna.com/fa/news/view/menu-149/8511083097174934.htm
خبرگزاری حوزه های علمیه رسانیوز : http://www.rasanews.com/Negaresh_site/FullStory/?Id=26053
و همچنین سایت جامعه محترم مدرسینحوزه علمیه قم
: http://www.jameehmodarresin.org/index.php?option=com_content&task=view&id=325&Itemid=39
و همچنین سایت کتاب ارزشمند دست پنهان در نقد و تحلیل قمه زنی: www.dastepenhan.com
azadary.blogfa.com , abarkooh.parsiblog.com و http://www.ghamezani.parsiblog.com و www.ghamezani.blogspot.com و
همجنین در این کتاب ارزشمند متن و دستخط فتاوای بیش از هفتاد مجتهد را از صد سال پیش تاکنون درباره حرمت قمه زنی ببینید: نام کتاب:"قمه زنی سنت یا بدعت" اثر طلبه ارجمند و فاضل آقای مهدی مسائلی نشر گلبن - آدرس انتشارات: اصفهان- چهار باغ عباسی- ابتدای خیابان شیخ بهایی- مجتمع تجاری جم-طبقه سوم- شماره 303- تلفن: 03112229900
33- فتوای آیه الله العظمی علامه امین عاملىقدس سره : قمهزنى و اعمالى دیگر از این قبیل در مراسم عزادارى حسینى به حکم عقل و شرع حرام است و زخمى ساختن سر، که نه سود دنیوى دارد و نه اجر اخروى، ایذاء نفس است که خود در شرع حرام است و در مقابل این عمل، شیعهى اهل بیت را در انظار مردم مورد تمسخر قرار داده و آنها را وحشى قلمداد مىکنند و شکى نیست که این اعمال ناشى از وساوس شیاطین بوده و موجب رضایتخدا و پیامبر و اهل بیت اطهار نیست و البته تغییر نام این اعمال در ماهیت و حکم شرعى آن که حرمت است، تغییرى نمىدهد. منبع: اعیان الشیعه، ج 10، ص 363 .
34-فتوای حضرت آیت الله العظمی سید محسن حکیم: فرزند ایشان شهید آیت الله سید محمدباقرحکیم نقل نمودهاند که پدر بزرگوارشان دائماً میفرموند: «ان قضیة التطبیر هی غصة فی حلقومنا»: یعنی: «مسئلة قمهزنی، غصّه و اندوهی در گلوی ماست» منبع: قمه زنی سنت یا بدعت اثر مهدی مسائلی
35- فتوای حضرت آیت الله العظمی علامه سید محمد حسین فضل الله: " التطبیر حرام لکونه من مصادیق الإضرار بالبدن، وهو غیر جائز مطلقاً على رأینا، سواء أدى إلى التهلکة أو لم یؤد إلیها، وعندئذ فما دام محرماً فلا یمکن جعله من الشعائر الدینیة أو الحسینیة، ولا سیما إذا کان مسیئاً للمذهب، فسوف تشتد الحرمة وتتاکد. " یعنی:"قمه زنی حرام استچون از مصادیق ضرر رسانده به بدن می باشد. و آن از نظر ما مطلقا حرام است خواه به هلاکت و مرگ فرد منتهی شود خواه نشود . و چون که این عمل حرام است نمی توان ان را جزء شعائر حسینی یا شعائر دینی قرار داد. خصوصا زمانی که باعث زشتی و وهن مذهب (شیعه) گردد باعث می شود که حرمت ان تشدید و تاکید شود.
37- آیه الله علامه سید مرتضی عسگری، محقق تاریخ اسلام و حدیثشناس شهیر شیعه، در عین حال که از گستره خدمات علمی و اجتماعی برخوردار بود، هرگز از لزوم بیداری سیاسی غافل نبود. از جمله ویژگیهای بارز علامه عسگری روحیه خرافهزدایی از دین بود که در این راه کوششهای گستردهای برای دور کردن عادات واندیشههای منحرف از دامن اسلام نمود. وی از جمله کسانی بود که قمه زنی را رفتاری خارج از اسلام عنوان و در راه تبیین این موضع کوشش کرد. منبع: قمه زنی سنت یا بدعت اثر مهدی مسائلی
38- حضرت آیت الله العظمی سیستانی: باید از کارهایی که عزاداری را خدشهدار میکند اجتناب شود.
منبع: مسائل جدید از دیدگاه علما و مراجع تقلید، سید محسن محمودی، جلد 3، ص34.
39- حضرت آیه الله العظمی خویی:درصورتی که موجب ضرر معتدبه یاهتک وتوهین به مذهب باشدجایز نیست. منبع: طریق النجاه، ج2، ص445.
40 - حضرت آیت الله محمدی گیلانی: هر آنچه که مایه وهن شریعت اسلام است طبعا حرام و خصوصا اگر مورد نهی ولی امر مسلمین است بر عموم اطاعت از آن واجب است.
41- حضرت آیت الله موسوی تبریزی:عزاداری روزهای محرم و صفر و زنده نگه داشتن قیام مقدس حسین بن علی علیه السلام از بهترین عبادات و قربات است و هر عملی که موجب وهن اسلام و قیلم مقدس حضرت اباعبدالله علیه السلام باشد حرام است و اطاعت ار حکم ولی امر مسلمین واجب و لازم است.
42 - فتوای آیت الله موسوی اردبیلی: چنانچه ضرر معتد به داشته باشد یا موجب وهن مذهب یا مؤمنین شود جایز نیست. /www.ardebili.com
43- فتوای آیت الله صافی گلپایگانی: قمه زنی اگر ضرر معتد به و تبعات منفی دیگر نداشته باشد جایز است.
http://www.saafi.net/farsi/new/02.HTM
[روشن است که قمه زنی در حال حاضر تبعات منفی فراوانی از جمله وهن دین را در پی دارد. این فتوا وجه دیگری نیز دارد: اگر قمه زدن ضرر معتد به و یا تبعات منفی داشته باشد جایز نیست.]
44- حضرت آیه الله سید محمود شاهرودی:بسمه تعالی بدون شک برپایی مراسم عزاداری و سوگواری نسبت به ائمه و اهل بیت عصمت و طهارت، علیمه السلام خصوصا در مصیبت جانسوز حضرت ابی عبدالله الحسین علیه السلام، امری مهم و بلکه یکی از فرائض و واجبات کفایی است؛ لیکن در کیفیت برگزاری مراسم و شیوه های آن بایستی سه شرط را مد نظر قرار داد:
1-آنکه موجب ضرربه شخص برگزار کننده ودیگران نشود واین شرط راهر مکلفی می تواند تشخیص دهد.
2-آنکه موجب وهن دین و مکتب تشیع و یا جامعه اسلامی و یا نظام مقدس جمهوری اسلامی نباشد؛ زیرا که وهن هر یک از آنها از اعظم محرمات و کبائر است و تشخیص این امر از اختیارات ولی امر مسلمین است، بدان معنی که اگر در شرایط خاصی ولی امر مسلمین چنین تشخیص بدهد که شیوه بخصوص بر خلاف مصلحت جامعه اسلامی ویا موجب وهن و ضربه زدن به دین و یا نظام مقدس جمهوری اسلامی است و بر اساس آن از برگزاری آن منع نماید، تبعیت از ایشان بر همگان واجب است و در این رابطه آحاد مکلفین نمی توانند از نظر شخصی خود تبعیت کنند.
3-آنکه متناسب با روح اسلام و ارزش های متعالی مکتب اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام باشد وبا احکام و تعالیم حقه انان منافات نداشته باشد. قم، محرم الحرام 1415 منبع: اصل دستخط این فتوا درکتاب قمه زنی سنت یا بدعت، نوشته مهدی مسائلی،چاپ گلبن اصفهان،ص180 و 181موجود است.
ثانیا: چه ما چنین دیدی را نسبت به قمه زنی به دست آورده باشیم یا نه، باید از اوامر ولی امر مسلمین حضرت ایه الله خامنه ای حفظه الله، در این مورد اطاعت کنیم؛ زیرا ایشان در این مورد موضع گیری صریح و روشنی نموده و دیگر هیچ گونه عذری را برای مخالفت باقی نمی گذارند و بر تمامی مسلمین واجب است که از دستورات ایشان اطاعت نمایند چه کسانی که با ایشان در فتوا هم نظرند ویا از ایشان تقلید می کنند و چه کسانی که در این فتوا با ایشان هم نظر نبوده و یا از کس دیگری تقلید می نمایند. در هر صورت بر همه مسلمین واجب است از ایشان از حیث ولی امر بودنشان اطاعت کنند. منبع: شعائر الحسینیه بین الوعی والخرافه، ص145.متن عربی این فتوا در کتاب قمه زنی سنت یا بدعت، نوشته مهدی مسائلی، چاپ گلبن اصفهان، ص162 موجود است.
1-آیه الله غروی اصفهانی معروف به کمپانی:
در گذشته چون در دید برخىغیر مسلمانان تاثیر سوء داشت،برخى علما به حرمت زنجیر زدن و قمه زدن و خون ازسر و پشتخویش جارى کردن فتوا دادند.در مقابل آنان نیز علماى دیگرى در پاسخ بهاستفتاهاى مردم، حکم به جواز دادند.این مساله،بارها در گذشته منشا کشمکشهاىمذهبى گشته است.از جمله آیة الله سید ابو الحسن اصفهانى فتوا به حرمت داد و سیدمحسن امین از او انتقاد کرد و این مساله به مطبوعات و مجلات آن روزگار کشیده شد واز آن پس بازار استفتاء و افتاء داغ شد و مجموعههایى نیز که حاوى این نظرات فقهى بود،منتشر گردید.نظیر آن سبتبه قمه زنى هم در تاریخ معاصر وجود دارد.
متن یکی از فتاوای ایشان: "ان استعمال السیوف و السلاسل و الطبول و الابواق و مایجری الیوم امثاله فی مواکب الغرا بیوم عاشوراانما هو محرم و هو غیرشرعی." یعنی :"به کار بردن شمشیرها (قمهزنی) و زنجیرها و طبل ها و بوق ها و کارهایی مانند این امور که امروزه در دسته های عزاداری و در روز عاشورا معمول است همه حرام و غیر شرعی است." این فتوا نیز موجب اختلافات و سر و صدای شدیدی شد و برخی از وعاظ در سخنرانی های خود آیت الله اصفهانی را به سختی مورد انتقاد و حتی اهانت قرار دادند. ولی وی هرگز حاضر نشد از فتوا و عقیده خود دست بردارد و خوشایند جاهلان و بی خردان سخن بگوید. منبع:موسوعة العتبات المقدسه،ج8،ص378(پاورقى) با نقل:فرهنگ عاشورا صفحه198 جوادمحدثى. منبع فتوای ایشان: دایره المعارف تشیع ج? ص ???. و همچنین اعیان الشیعه ج?? ص ???. و همچنین تاریخ سیاسی عراق معاصر نوشته استاد حسین شبر ج? ص ??? . و همچنین هکذا عرفتهم نوشته حعفر الخلیلی ج? ص ???.
2- حضرت امام خمینی(ره): در شرایط و اوضاع کنونی از قمه زدن خودداری شود و عزاداری و سینه زدن مانعی ندارد. (استفتاءات امام، ج 3، سؤالات متفرقه، س 37)
3-حضرت آیت الله خامنه ای: قمهزنى علاوه بر اینکه از نظر عرفى از مظاهر حزن و اندوه محسوب نمىشود و سابقهاى در عصر ائمه(ع) و زمانهاى بعد از آن ندارد و تأییدى هم به شکل خاص یا عام از معصوم(ع) در مورد آن نرسیده است در زمان حاضر موجب وهن و بدنام شدن مذهب مىشود؛ بنابراین در هیچ حالتى جایز نیست. و چنانچه در این مورد نذرى وجود داشته باشد، نذر واجد شرایط صحّت و انعقاد نیست. (اجوبة الاستفتاءات، س 1461)
4-حضرت آیت الله اراکی: دستور ولی امر مسلمین مبنی بر جلوگیری از اعمال خرافی درعزاداری محرم لازم الاطاعه است.
5-حضرت آیت الله مکارم شیرازی: بر عزاداران عزیز لازم است از کارهایی که موجب وهن مذهب می گردد و یا آسیبی به بدن آنها وارد می کند خودداری کنند. (makaremshirazi.org ، کلمه قمه زنى)
6- حضرت آیت الله تبریزى: عزادارى خامس آل عبا از مهمترین شعائر دینى و رمز بقاى تشیع مىباشد؛ولى بر عزاداران عزیز لازم است از کارهایى که موجب وهن مذهب و سوء استفاده دشمنان اسلام و اهل بیت(ع) مىشود، اجتناب کنند. (استفتاءات، س2003 و 2012 و 2014)
7-حضرت آیت الله حسین نوری همدانی: مکتب سالار شهیدان حضرت ابی عبد الله علیه السلام، مکتب امر به معروف و نهی از منکر و چشمه جوشان ارزشهای اسلامی است و تاریخ خونبار عاشورا همیشه با آفریدن حماسه ها و موج ها و با به حرکت در آوردن احساسات و عواطف، الهام بخش کلیه نهضت ها و قیام هایی که علیه ظالمان و جباران روزگار صورت گرفته، بوده است... این خاطره به جوش آورنده خونهایی است که در دل علاقه مندان این مکتب موج می زند. مخصوصا در جهان کنونی که دشمنان اسلام از اسلام سیلی خورده و منافع نامشروع خود را از دست رفته می بینند، در فکر انتقام گرفتن از اسلام ناب محمدی هستند، لذا لازم است (شیعیان) با مراسم عزاداری کار زینبی بکنند یعنی با منطق اسلام توام و از هرگونه حرکتی که این دین مقدس را بی منطق قلمداد نماید، منزه باشد و عزاداران محترم و متعهد به جای اینکه قمه را فرق خود بکوبند در فکر آن باشند، قمه را بر سر دشمنان اسلام که اراضی آنان را اشغال و در فکر تضعیف آنان می باشند و منابع آنان را غارت و بالاخره هر روزی با ترفند جدیدی حیات اسلامی آنان را به مخاطره می اندازند، بکوبند. (نورى، استفتاءات، ج 2، س 597.)
8-حضرت آیت الله جوادی آملی: چیزی که مایه وهن اسلام و پایه هتک حرمت عزاداری است جایز نیست، انتظار می رود از قمه زنی و مانند آن پرهیز شود.
9-حضرت آیت الله علی مشکینی: بعد التسلیم و التحیه امور مذکور فوق بنفسه در شرع اسلام مورد اشکال و بلکه بعضی از آنها ذاتا محرم است مسلمین باید از وارد کردن آنها در مراسم تعزی حضرت حسین علیه الصلاه و السلام که یکی از عبادات است جدا خودداری نمایند علاوه آنکه عزاداری آن حضرت عمل سیاسی است پس باید ازمخلوط شدن کارهایی که جنبه سیاسی آن را مخدوش و یا عنوان خرافیت و وهن اسلام می بخشد اجتناب نمود گذشته از اینها اعمال فوق مورد نهی مقام معظم ولایت امر مسلمین قرار گرفته و حکم معظم له واجب الاتباع است ...
10-حضرت آیت الله حسین مظاهری: چون مقام معظم رهبری فرموده اند که در عزاداری ها قفل و قمه زدن و مانند اینها نباشد، پیروی از امر ایشان برهمه واجب است.
11-حضرت آیت الله فاضل لنکرانی: با توجه به گرایشى که نسبت به اسلام و تشیع بعد از پیروزى انقلاب اسلامى ایران در اکثر نقاط جهان پیدا شده، و ایران اسلامى به عنوان امّ القراى جهان اسلام شناخته مى شود، و اعمال و رفتار ملت ایران به عنوان الگو و بیانگر اسلام، مطرح است لازم است در رابطه با مسایل سوگوارى و عزادارى سالار شهیدان حضرت ابى عبدالله الحسین (علیه السلام)به گونه اى عمل شود که موجب گرایش بیشتر و علاقمندى شدیدتر به آن حضرت و هدف مقدس وى گردد. پیداست در این شرایط، مسأله قمه زدن نه تنها چنین نقشى ندارد، بلکه به علّت عدم قابلیت پذیرش و نداشتن هیچگونه توجیه قابل فهم مخالفین، نتیجه سوء بر آن مترتب خواهد شد. لذا لازم است شیعیان علاقمند به مکتب امام حسین (علیه السلام) از آن خوددارى کنند. و چنانچه در این مورد نذرى وجود داشته باشد، نذر واجد شرایط صحّت و انعقاد نیست.(جامعالمسائل، ج، س 2173.1)
12-حضرت آیت الله اسماعیل صالحی مازندرانی: باسمه العلیم. از منابع فقه چه لبیه و چه لفظیه بالخصوص او بالاطلاق او العموم جواز و اباحه قمه زنى فضلا از رجحان آن در مراسم عزادارى سالار شهیدان امام حسینعلیه السلام مستفاد نمىگردد، بلکه مقتضاى ادله و عناوین ثانویه حرمت و عدم جواز است لذا اجتناب از آن واجب و لازم است. برادران ایمانى مىدانند که قمه را باید بر فرق قمه کشان خائن و قداره بندان جانى زد .(محرم الحرام 1415 - خرداد 1373)
13-حضرت آیت الله حسین راستی کاشانی: بر همه مؤمنین واجب است از اینگونه امور اجتناب نمایند و با پیروی از رهبری و وحدت کلمه، دشمنان اسلام را از آسیب رساندن به اسلام و مسلمین مأیوس گردانند. 14-حضرت آیت الله ابراهیم امینی: با توجه به اینکه مشروعیت امور فوق به اثبات نرسیده و در شرایط کنونی موجب وهن مذهب شیعه می شود، اجتناب از آن بر عزاداران امام حسین(ع) لازم است. « با اینکه عزاداری برای سرور شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام یک عبادت و موجب تقرب به خدای سبحان است و ائمه معصومین علیهم السلام در این باره تاکید دارند لکن بر علاقه مندان به اهل بیت واجب است از انجام امور فوق اجتناب نمایند زیرا اولا امور مذکور در بین عرف مردم به عنوان عزاداری نرسوم نیست و حکم به استحباب و مشروعیت آنها بدون وجه است ثانیا در اوضاع و شرایط کنونی جهان امور مذکور از خرافات به شمار می رود و موجب وهن شیعه می باشد و ثالثا مقام معظم رهبری حضرت آیت الله خامنه ای دامت براکاته از انجام این قبیل امور نهی شدید فرموده اند و اطاعتاز معظم له بر همه شیعیان و پیروان ولایت فقیه لازم و مخالفت با آن حرام است بدین جهت از عموم شیعیان انتظار می رودکه در انجام مراسم عزاداری از این قبیل امور اجتناب نمایند خدا ما را از شیعیان راستین امام حسین علیه السلام قرار دهد »
15- حضرت آیت الله شرعی: « مقام معظم رهبری حضرت آیت الله خامنه ای مدظله العالی حماسه عاشورای حسنی را یکی از شاخص های قوی و توانمند مبارزات اصیل شیعی می دانند و به استناد تاریخ ثبت شده و متقن کربلا و روایات رسیده از معصومین صلواه الله علیهم اجمعین اقامه عزای سالار شهیدان را افضل قربات دانسته و تاکید شدید بر آن دارند ایشان می فرمایند حرکت های سنی عاشورا می بایست بیانگر و تقویت کنند پیام جهاد ایثار شهادت و ترجمان اسلام و مکتب باشدقمه زنی و قفل زنی و ... یک فرآیند ناموزون و ناهماهنگ با اهداف اصیل و ارزشهای عظمی است که موجب وهن مکتب عاشورایی است در این ارتباط بر آحاد عزاداران و عاشوراییانواجب است فرمان و حکم ولی امرمسلمین جهان را اطاعت نمایند بدیهی است سهل انگاری و عدم اطاعت مبغوض حضرت حق متعالی است »
16-حضرت آیت الله سید حسن طاهری: موارد فوق را معظم له نهی فرموده اند بنابراین باید اجتناب شود. 17-حضرت آیت الله سید جعفر کریمی: پرداختن بدینگونه امور به بهانه عزاداری شرعاً حرام است و مخالفت حکم ولی امر مسلمین در این باره مخالفت با امام زمان(عج) است. اقامه عزای حضرت سیدالشهداء ابی عبدالله الحسین و یاران و اصحاب باوفایش علیهم السلام از اعظم قربات الی الله تعالی است ولی انجام اموری مانند قمه زنی و قفل بستن به بدن و خراشیدن و خون آلوده کردن سر و صورت و سینه خیز رفتن برای زیارت و امثال آن به نام و عنوان عزاداری با توجه به اینکه هیچگونه تایید و اشاره ای در رابطه با اینگونه امور از سوی معصومین علیهم السلام و یا از سوی اصحاب و حواریین آنان نرسیده است و سابقه از آن از فقها عظام اقدمین رضوان الله تعالی علیهم بدست نیامده است و در زمان حاضر موجب وهن مذهب حق در انظام عموم و سبب اتهام فرقه ناجیه اثنا عشریه به خرافی گری است به هیچ وجه صورت شرعی ندارد
19-حضرت آیت الله عباس محفوظی: از آنچه که موجب وهن است باید پرهیز شود و اطاعت ولی امر مسلمین لازم است.
20-حضرت آیت الله محسن حرم پناهی: اطاعت از احکام ولی فقیه واجب است.
21-حضرت آیت الله محمد یزدی: اطاعت از حکم ولی امر مسلمین بر همه لازم است و تخلف آن معصیت و گناه و متخلف معاقب خواهد بود. « بسیاری از مذکورات خلاف شرع بین و حرام است
و برخی جزء بدع یا موجب وهن مذهب و تضعیف اسلام است گذشته از آنکه اطاعت از حکم ولی امر
مسلمین حضرت آیت الله خامنه ایبر همه واجب و لازم است و تخلف از آن معصیت و گناه است
و متخلف معاقب خواهد بود و نظر دیگر نمی تواند حکم ولی امر را جایز التخلف کند چه آنکه حق حکم منحضر به ولی امربالفعل است و فتوی ناقض حکم نیست »
23-حضرت آیت الله محمد مؤمن: اطاعت احکام ولی فقیه واجب است.
24- حضرت آیت الله محمد ابراهیم جناتی: از انجام این کارهای ناشایست، وهن آور، نسنجیده و خرافی که در مبانی فقهی و پایه های شناخت احکام شرعی ریشه ندارد و موجب لکه دار شدن چهره برجسته و درخشان دین و تشیع است، پرهیز شود.
25- حضرت آیت الله احمد آذری قمی:سرپیچی از اطاعت مقام معظم رهبری،گناه کبیره و موجب ضعف حکومت مقدس اسلامی است و به نذرهایی که قبلاً انجام گرفته وفا واجب نیست ، بلکه حرام است.
26- حضرت آیت الله سید محمد ابطحی:از کارهایی که موجب وهن مذهب است بایذد اجتناب شود و آنچه که ولی فقیه دستور دادند واجب الاتباع میباشد.
27- حضرت آیت الله مهدی حسینی روحانی:ولی امر مسلمین از این امر نهی فرمودهاند و اطاعت معظمله واجب است.
28- حضرت آیت الله آیت الله استادی:با توجه به بیانات مقام معظم رهبری دامت برکانه لازم است ارادتمندان به حضرت ابی عبدالله الحسین علیه السلام در مراسم عزاداری از شیوه هایی استفاده کنند که تهظیم شعائر الله باشد و از کارهایی که به فرموده معظم له موجب وهن مذهب است جدا خودداری نمایند امید است همگی مورد لطف و عنایت حضرت سیدالشهداء علیه السلام باشیم»
29- حضرت آیت الله احمدی میانجی:عملی که موجب وهن مذهب شود جایز نیست همانطور که فرموده اند اگر فقهاء عظام رحمه الله علیهم اجمعین گاهی در فتاوی بشرط عدم ضرر به نفش تجویز نموده اند، قطع نظر از عنوان وهن مذهب بوده است و همچنین کارهایی که به نحوی عقیده شیعه در دنیا معرفی می شود ولو اینکه عامل چنین قصدی ندارد باز به عنوان بدعت حرام می شود، علاوه بعد از حکم ولی امر مسلمین دیگر جای این سوال نیست و اطاعت معظم له واجب است.
30 - حضرت آیت الله راستی کاشانی: «بعد الحمد و الصواه ، اقامه عزای حضرن ابی عبدلله الحسین سید الشهداء علیه السلام از افضل قربات الی الله تعالی و موجب تجدید حیات اسلام و ایمان است و بر مومنین است هرچه با شکوه تر آن را برگزار نمایند و از هر اموری که موجب وهن اسلام و دست آویزدشمنان اسلام است اجتناب کنند امروز که روز حاکمیت اسلام است و رهبر عظیم الشان انقلاب ولی امر مسلمین حضرت آیت الله خامنه ای دام ظلله العالی از قمه زدن و نظایر آن نهی نمی فرموده اند و اشتکبار جهانی از هیچ توظئه ای علیه اسلام و امت اسلام و ایجاد تفرقه در صفوف مسلمین فرو گذار نمی کند بر همه مومنین واجب است از اینگونه اموراجتناب کنند و با پیروی از رهبری و وحدتکلمه دشمنان اسلام و مسلمین را مایوس گردانند خداوند متعال همه را از عزاداران اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام و انصار حضرت ولی الله اعظم امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف قرار دهد»
31- حضرت آیت الله ملکوتی: عزاداری حضرت سید الشهداء سبط رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم باید لایق و شایسته به آن امام بزرگوار باشد و موجب وهن و تضعیف اسلام ومذهب تشیع نباشد بلکه مثل قیام آن حضرت باعث بقاء و عزت اسلام و مسلمانان بوده و عاریو منزه از هرگونه بدعت و خرافات باشد
32 حضرت آیت الله مقتدایی: با اسقرار جمهوری اسلامی ایران و تشکیل حکومتاسلامی بر اساس قرآن و وحی توجه همه ملتها و دولتها به اسلام جلب و احکام نورانی و مترقی اسلام مورد مداقه صاحب نظران قرار گرفته و می رود تا همانند خورشیدی تابان در سطح جهان بسط پیدا کند؛ لذا دشمنان اسلام که حقیقت و موجودی خود را در خطر می بینند در مقام هستند به هر وسیله و بهانه اسلام را ملکوک و خدشه دار نمایند از این جهت اموری که امروز موجب وهن به اسلام و تضعیف عقاید مسلمین می گردد شرعا حرام و مشلمین باید از آنها خودداری نمایند علاوه بر این با تشخیص موضوع و اعلام حکم بر حرمت قمه زدن و نظایر آن از طرف رهبر معظم انقلاب ولی امر مسلمین حضرت آیت الله خامنه ای دامت برکاته اطاعت از معظم له بر آحاد مسلمین و تخلف از آن حرام است.
*حضرت آیت الله مکارم شیرازی: بر عزاداران عزیز لازم است از کارهایی که موجب وهن مذهب می گردد و یا آسیبی به بدن آنها وارد می کند خودداری کنند. (makaremshirazi.org ، کلمه قمه زنى)
*حضرت آیت الله تبریزى: عزادارى خامس آل عبا از مهمترین شعائر دینى و رمز بقاى تشیع مىباشد؛ولى بر عزاداران عزیز لازم است از کارهایى که موجب وهن مذهب و سوء استفاده دشمنان اسلام و اهل بیت(ع) مىشود، اجتناب کنند. (استفتاءات، س2003 و 2012 و 2014)
*حضرت آیت الله حسین نوری همدانی: مکتب سالار شهیدان حضرت ابی عبد الله علیه السلام، مکتب امر به معروف و نهی از منکر و چشمه جوشان ارزشهای اسلامی است و تاریخ خونبار عاشورا همیشه با آفریدن حماسه ها و موج ها و با به حرکت در آوردن احساسات و عواطف، الهام بخش کلیه نهضت ها و قیام هایی که علیه ظالمان و جباران روزگار صورت گرفته، بوده است... این خاطره به جوش آورنده خونهایی است که در دل علاقه مندان این مکتب موج می زند. مخصوصا در جهان کنونی که دشمنان اسلام از اسلام سیلی خورده و منافع نامشروع خود را از دست رفته می بینند، در فکر انتقام گرفتن از اسلام ناب محمدی هستند، لذا لازم است (شیعیان) با مراسم عزاداری کار زینبی بکنند یعنی با منطق اسلام توام و از هرگونه حرکتی که این دین مقدس را بی منطق قلمداد نماید، منزه باشد و عزاداران محترم و متعهد به جای اینکه قمه را فرق خود بکوبند در فکر آن باشند، قمه را بر سر دشمنان اسلام که اراضی آنان را اشغال و در فکر تضعیف آنان می باشند و منابع آنان را غارت و بالاخره هر روزی با ترفند جدیدی حیات اسلامی آنان را به مخاطره می اندازند، بکوبند. (نورى، استفتاءات، ج 2، س 597.) دستخط ایشان:
*حضرت آیت الله حسین مظاهری: چون مقام معظم رهبری فرموده اند که در عزاداری ها قفل و قمه زدن و مانند اینها نباشد، پیروی از امر ایشان برهمه واجب است.
*حضرت آیت الله فاضل لنکرانی: با توجه به گرایشى که نسبت به اسلام و تشیع بعد از پیروزى انقلاب اسلامى ایران در اکثر نقاط جهان پیدا شده، و ایران اسلامى به عنوان امّ القراى جهان اسلام شناخته مى شود، و اعمال و رفتار ملت ایران به عنوان الگو و بیانگر اسلام، مطرح است لازم است در رابطه با مسایل سوگوارى و عزادارى سالار شهیدان حضرت ابى عبدالله الحسین (علیه السلام)به گونه اى عمل شود که موجب گرایش بیشتر و علاقمندى شدیدتر به آن حضرت و هدف مقدس وى گردد. پیداست در این شرایط، مسأله قمه زدن نه تنها چنین نقشى ندارد، بلکه به علّت عدم قابلیت پذیرش و نداشتن هیچگونه توجیه قابل فهم مخالفین، نتیجه سوء بر آن مترتب خواهد شد. لذا لازم است شیعیان علاقمند به مکتب امام حسین (علیه السلام) از آن خوددارى کنند. و چنانچه در این مورد نذرى وجود داشته باشد، نذر واجد شرایط صحّت و انعقاد نیست.(جامعالمسائل، ج، س 2173.1)
*حضرت آیت الله اسماعیل صالحی مازندرانی: برادران ایمانی میدانند که قمه را باید بر فرق قمه کشان خائن و قدّاره بندان جانی زد.
*حضرت آیت الله محمد ابراهیم جناتی: از انجام این کارهای ناشایست، وهن آور، نسنجیده و خرافی که در مبانی فقهی و پایه های شناخت احکام شرعی ریشه ندارد و موجب لکه دار شدن چهره برجسته و درخشان دین و تشیع است، پرهیز شود.
ولی امر مسلمین از این امر نهی فرمودهاند و اطاعت معظم له واجب
در گذشته چون در دید برخىغیر مسلمانان تاثیر سوء داشت،برخى علما به حرمت زنجیر زدن و قمه زدن و خون ازسر و پشتخویش جارى کردن فتوا دادند.در مقابل آنان نیز علماى دیگرى در پاسخ بهاستفتاهاى مردم، حکم به جواز دادند.این مساله،بارها در گذشته منشا کشمکشهاىمذهبى گشته است.از جمله آیة الله سید ابو الحسن اصفهانى فتوا به حرمت داد و کسی از او انتقاد کرد و این مساله به مطبوعات و مجلات آن روزگار کشیده شد (1) واز آن پس بازار استفتاء و افتاء داغ شد و مجموعههایى نیز که حاوى این نظرات فقهى بود،منتشر گردید.نظیر آن سبتبه قمه زنى هم در تاریخ معاصر وجود دارد.
پىنوشت: 1-موسوعة العتبات المقدسه،ج 8،ص 378(پاورقى).
منبع: فرهنگ عاشورا صفحه 198 جواد محدثى